Ustad (H)OZAN BABO nun HElepce SIIRINE istinaden HELEPCEnin kisa bir tarihcesi Kürd trajedisinin zirvesi ve milli gururumuzun yikilmaz kalesidir HELEPCE Insaqnlik medeniyetinin besigi kurdistanin diger sehirleri gibi HELEPCE de kurulusundan buyana tarih boyunca dis düsman güclerinin bas hedef tahtasi olagelmistir, .Bundan önceki Tarihlerde helepce bu günkü ismi ile degil, örnegin Akadlar, Sumerler, Lolo lar ve Asuriler döneminde degisik isimlerle aniliyordu.Kurdistani kan, kiyim ve kilicla isgal eden arap-islam sömürgecilerinin isgalinden önce Helepcenin bu günkü yerinde büyük bir sehir(Teysefon) vardi.teysefon iran ile iliskilerde bir köprü vazifesini görüyordu. Helepce CAF Mîr,leri olan Heme Pashayî caf, Mehmûd pashayî caf ve wesman (Osman) pashayî caf dönemlerinde altin cagini yasadi.Helepce wesman Pashanin ölümünden sonra ünlü kürd kadini olan Adîle XAN yönetimine gecti.Adile Xan Helepcenin yönetiminde büyük bir rol oynadi. caf asireti 1880 de sömürgeci osmanli yönetimine basvuru ile Helepceyi kaza yapti.Helepce insan gözünü kamastiran kurdistanin en sirin beldelerinden birisidir.Helepce Süleymanîye,ye yaklasik 80 kilometre uzakliktadir. Shinro dagi dogusuna, bolanbo dagi güneyine, Hewraman dagi kuzeyine ünlü bereketli sharezûr ovasida güneybatisina düser.Sîrwane nehri her ne kadar Helepcenin kuzeyine sarksada Sharezûr ovasindan gecerek derbendîxana varir.Sîrwan ve bir kac su, örnegin Ahmedawa daki ünlü Zelmê bu güzelim beldemizi adeta naksederler.Helepce kelimenin tam anlami ile dogal turistik ve bir seyran bölgesidir.Ahmedawa, Gulan,wezgêl Awêsera ve daha onlarca seyran ve eglenme yerleri insan günlünü ve gözünü kamastirir.Helepce ve bölge sakinleri yilin 12 ayi boyunca seyrana cikar.Bu özellikleri ile Sharezûr dünyanin en bereketli yerlesim birimlerinden bir tanesidir.bugday, arpa, sebze,meyve bahceleri ve bag ambaridir. Helepce nin adi bu konuda degisik fikirler iddialar ileri sürülmektedir.n bunlardan bir tanesi Helepce tabii güzelligi ve zenginligi ile Halepè benzediginden helepce isminin verildigidir.(Eceb ca) Yani acayip gzel yerin degisik telafuz edilisidir.diger bir deyise göre ERDELAN hükümdari HELU Xan in helepceyi kurdugundan dolayi Helûce sürecde helepce seklinde telafuz edilip Helepceye dönüstügüdür.Helepcenin ünlü mîr bahcesi 1991 in sonlarinda sehrin icinde kaybolup , suursuzca bahce sökülerek yerine evler insa edildi.yine Irak arap diktatörü saddamin 1988 Sirin Helepceyi gaz ve kimyasal zehir bombardimanina tutmayincaya kadar var olan ünlü kanî qulke,(Kaynak) kanî ashqan ve Heme hecî Nacî kaynaklarida bakimsizlik ve vurdumduymazlik(dolayisi ile bilgisizlik) yüzünden körelmis bulunuyorlar. Helepce Kurdistan ünlülerinin dîyaridir helepce kurulusundan bu yana halkimiza kurdistan capinda büyük sahsiyetler SAIRler, Aydin, devrimci v.s. bahsetmistir.Melle evdulkerimiî muderrîs,Mewlewî,Ehmed Muxtar begî Caf,Tayer begî caf,Goran, Kardoxî, Nalî,welî dîwane,salih hêjar ve daha düzinelerce sanatci,ögretmen, doktor,mühendis,Siporcu, tîyatrocu v.b. bahsetmistir. Helepcenin ulusal kurtulus mücadelesindeki yeri Helepcenin toplumsal dokumuzdaki önemini belirtebilmek icin basli basina bir arastirma konusudur.Tek kelime ile söyle denilebilir.Helepce gecmis tarihimizde sanli bir rol oynadidi gibi cagdas tarihimizde büyük bir öncülük yerine getirmistir. Örnegin 1.imperyal(Kurdistani paylasim)savasinda Arap ve ingiliz güclerine karsi bagimsizlik savasini yürüten ölümsüz Shêx mehmûdî Berzencinin safinda büyük kahramanliklar segilemistir Helepce.Helpcenin sahinleri ve helepceye bagli yurtsever devrimci Ebabeyl halki nin derbendî eshkewl de ingilizlerle yaptiklari emsalsiz eshkewl mücadelesiile ingiliz güclerini püskürtmüs, cok sayida (80) düsmani bertaraf ederek kahramanlik destanimizin canli abidesini dikmislerdir.Ayri bir saldirida bir ingiliz ucagini düsürdüler. Ölümsüz General Barzanî nin öncülügünde irak fasist sömürgecilerine karsi yürütülen özgürlük savasin da( büyük eylul devrimi) Helepcenin vefakar devrimci halki hep bagdat cellatlarinin korkulu rüyasi olmustur. düsmana ölüm korkusu salan Helepce nin kahraman pesmergelerinin paranoyasina kapilan bagdat yamyam rejimi 1963 de zaîm sedîq alî komutasinda Helepceye büyük bir saldiri düzenledi. 7 gün süren savasta sayica kat be kat fazla olan düsman pesmergenin maharetli savasi karsisinda bozguna ugradi. Katil arap sürüsü ancak sivil halktan öcünü aldi. 1974 de baas sosyal fasistlerinin Kurdistan devrimci önderligi ile yapilan anlasmya riayet etmemesi sebebi nden dolayi silahli mücadeleye yeniden baslandiginda devrimin kalesi HELEPCE kurtarilmis ve güvenlikli yerdi .Bundan dolayi sömürgeci katil rejimden kacan sivil halk ve genclik hep Helepce ye gelip bariniyordu.O kadar kalabaliklar helepceye gelmistiki sehirde insanlardan gecilmiyordu. yurtsewer ve devrimci helepce halki tüm kardes ve bacilarini bagrina basti, her seyini onlarla paylasti.Bu devrimci ve yurtsever atmosferi gören tasra halkive gencligi tekrar silah kusanip pesmerge saflarinda vatan savunmasina katildi.iste bundan dirki Bagdat cellatlari kapildiklari ölüm korkusundan dolayi Helepceyi bas hedef almislardi.helepce halki düsmanin her an aniden acimasizca saldirabileceginin bilincinde idi. halk ellerine gecirdigi kazma kürek v.s. ile z ve w seklinde yer alti siginaklarini esmeye basladi. düsman 26.04.1974 de yurtsever ünlü kürd sehrinin devrimci Qeladizêhalkin a karsi ayrimsiz ve korkunc bir hava saldirisi düzenledi, buna paralel olarak iki tane askeri kesif ucagini Helepce semalarina yolladi. Helepce halki ucaklara ates ettiisede isabet almadi.ayni gün Baas cellatlari Ünlü sair Ehmed Muxtar begî Cafin sirin sehri HELEPCEyi ölüm sacan dünya capinda yasaklanmis napalm bombalarini yagdirdi. Bu anlatilmaz vahsi saldirida sehrin büyük kesimi özellikle merkez yerle bir edildi .O güzelim Helepceye viraneye döndü. basegmez helepceliler sevgili helepcelerini kanla suladilar. kurtulanlar cevre ye dagildilar. 1 yil ugramaz oldular, ama vefadar Helepce halki evlerinin kapisina düsmana inat kilit vurmadilar .1 yil sonra geri döndükleride hic kimsenin bir tek seyi yerinden oynamamisti.HELEPCE kürdün sönmeyen özgürlük atesinin kaynagai,Kurdistan semalarinda hep parlayacak ebedi yildizidir. Bu kahraman, vefadar, yutsever, devrimci ve aydin yataginin ölümsüz sehitleri ve zndîleri önünde saygi ile egiliyorüm. Vefadarlik onlarin eserini tamamlamakla olur. selam ve saygilarimla ZERDEST ARYAN